Dlaczego Polacy przechodzą na emeryturę?

Dwie trzecie Polek i Polaków przechodzi na emeryturę z powodu wieku, 45 proc. z powodu stanu zdrowia, 28 proc. z powodu postawy pracodawcy. Tylko połowa osób między 60. a 69. rokiem ocenia swój stan zdrowia jako co najmniej dobry – wynika z nowej, 7. rundy badania „SHARE 50+ w Europie”. Tymczasem w Polsce mamy rekordową liczbę emerytów. Polecamy tekst na ten temat.

Inne powody przejścia na emeryturę to sytuacja na lokalnym rynku pracy 12 proc, i brak odpowiednich umiejętności 10 proc. Ponad połowa respondentów deklarowała chęć przejścia na emeryturę tak szybko, jak to możliwe. Osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym oraz średnim częściej to deklarowały w porównaniu do osób z wyższym wykształceniem. A osoby pracujące na własny rachunek deklarowały to o 15 proc. rzadziej niż te, które pracowały na umowę o pracę na czas nieokreślony. Ciekawe czy wynika to z tego, że osoby prowadzące działalność gospodarczą opłacają sobie najczęściej najniższy ZUS?!

Ponad połowa osób w wieku 50+ w Polsce pracowała na umowę o pracę na czas nieokreślony. Praca na własny rachunek była drugą w kolejności formą zatrudnienia, częściej dotyczyła mężczyzn. Mniej niż 10 proc. badanych miało umowę o pracę na czas określony.

Chęć przejścia na emeryturę zależy również od sytuacji rodzinnej. W Polsce aż 12 proc. par małżeńskich deklarowało chęć przejścia na emeryturę w tym samym czasie. Relatywnie duża grupa Polaków w wieku przedemerytalnym nie pracuje, co dotyczy zwłaszcza osób mieszkających na wsi i z niższym poziomem wykształcenia. Osoby w wieku 50–64 lata z wyższym wykształceniem w Polsce pozostają na rynku równie długo co ich rówieśnicy z innych krajów.

Stan zdrowia Polaków przed emeryturą

Stan zdrowia Polaków pogarsza się wcześnie – bo już u osób po 45 roku życia. Co najmniej dwie choroby przewlekłe zdiagnozowanych ma blisko 40 proc. osób w wieku 50–59 lat. W tej grupie tylko co piąty pytany uznaje swoje zdrowie za bardzo dobre. W porównaniu z Europą Zachodnią aktywność zawodowa osób 50+, zwłaszcza kobiet, jest niska” – podsumowuje demograf prof. SGH Agnieszka Chłoń-Domińczak.

W 2015 r. ok. 20 proc. osób po pięćdziesiątce z Polski deklarowało zły stan zdrowia. A symptomy depresji zanotowano wtedy u 48 proc. kobiet i 30 proc. mężczyzn.

Odsetek Polaków uznających swoje zdrowie za bardzo dobre wynosi od 20 proc. w grupie wieku 50–54 lata do 2 proc. w grupie wieku 85 lat i więcej. Co najmniej dwie choroby przewlekłe zdiagnozowanych ma blisko 40 proc. Polaków w wieku 50–59 lat, 55 proc. w wieku 60–64 lat, 63 proc. w wieku 65–69 lat, ponad trzy czwarte w wieku 70–79 lat i 80 proc. w wieku 80 lat.

„Niepokojące są wy­niki samooceny stanu zdrowia Polaków w wieku okołoemerytalnym (60–64 lata) i w grupie wieku 65–69 lat. Tylko połowa z tych osób oceniła swój stan zdrowia jako co najmniej dobry – czytamy w opracowaniu Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie.

Jeśli chodzi o utrzymanie sprawności fizycznej, to w 2017 r. jedynie co piąta osoba w wieku 55+ wskazywała uprawianie sportu częściej niż raz w tygodniu. Częściej uprawiali sport mężczyźni, a także osoby z wyższym wykształce­niem .

Pomoc przy wnukach i inne aktywności na emeryturze

W 2017 r. w Polsce opiekę nad wnukami deklarowało 51 proc. badanych, a regularną opiekę (raz w tygo­dniu lub częściej) – 36 proc. Mamy niższy wiek przechodzenia na emeryturę – zwłaszcza kobiet – w stosunku do innych krajów europejskich.

W 2017 r. tylko 5 proc. Polaków powyżej 55. roku życia angażowało się w prace społeczne w organizacjach społecznych.

Emeryci nie mają też pieniędzy na ciekawe aktywności. W 2015 r. ponad 20 proc. badanych z naszego kraju w badaniu SHARE deklarowało, że ledwo wiąże koniec z końcem, a ponad 60 proc. – że nie jest w stanie pozwolić sobie na nieprzewidziany wydatek (w wysokości 1100 zł).

I zapewne dlatego „na koniec 2020 r. liczba pracujących emerytów wyniosła 776,6 tys. i była większa o ponad 43% od liczby pracujących emerytów na koniec 2011 r. (541,9 tys.). Jednocześnie w 2020 r. po raz pierwszy od 2013 r. nastąpił spadek liczby pracujących emerytów względem roku poprzedniego. Między rokiem 2011 a 2020 udział pracujących emerytów w relacji do emerytów otrzymujących świadczenie wypłacane z ZUS zwiększył się z 10,9% do 13%”. – podaje portal ciekaweliczby.pl

„Ludność w Europie się starzeje. Obecnie w Polsce przeszło co trzecia osoba jest po pięćdziesiątce. W 2037 r. osoby 50+ będą stanowić blisko połowę mieszkańców Europy” – podsumowuje  dr hab. Agnieszka Chłoń-Domińczak, prof. SGH, dyrektor Instytutu Statystyki i Demografii.

Badanie Zdrowia, Starzenia się Populacji i Procesów Emerytalnych „SHARE: 50+ w Europie” jest badaniem panelowym przeprowadzanym regularnie wśród osób w wieku 50 lat i więcej. Aktualnie w badaniu udział biorą przedstawiciele niemal wszystkich krajów Europy, a także mieszkańcy Izraela – łącznie osoby reprezentujące 28 krajów.

Dotychczas Polska wzięła udział w pięciu rundach badania „SHARE: 50+ w Europie”.

Opracował Marek Bart na podstawie Nauka w Polsce