Tradycyjnie w całej Grecji w dniu 25 marca spożywa się dorsza z sosem czosnkowym, skordalia. Czy zastanawiałeś się, dlaczego dorsz? Dlaczego akurat tego dnia? Z czego powinna składać się tradycyjna skordalia? Jeżeli chciałbyś poczytać nieco więcej, o tym daniu to zapraszam do czytania.
Dlaczego 25 marca spożywa się rybę?
W ciągu siedmiu tygodni pomiędzy Czystym Poniedziałkiem a Wielką Sobotą trwa Wielki Post, w którego czasie nie jada się mięsa, ani żadnych produktów pochodzenia zwierzęcego (nabiał, jaja, tłuszcze zwierzęce). Na olej, wino i ryby, Kościół udziela dyspensy trzykrotnie w tym okresie. Jednym z tych dni jest Święto Zwiastowania, czyli 25 marca.
Dlaczego akurat dorsz?
Powody, dla których na świątecznym stole, w dniu 25 marca pojawił się dorsz, były czysto praktyczne i ekonomiczne. W głębi lądu nie było tak łatwo o ryby, jak w miejscowościach nadmorskich. Świeże mogłyby nie przetrwać transportu, a solona ryba jest nie tylko świetnie zakonserwowana, ale również łatwa do transportu i przechowywania. Jego stosunkowo niska cena, sprawiła, że stał się on dostępny dla każdego, a przez to popularny. Do dziś dorsza w takiej formie można spotkać w całej Grecji i jest to najlepsze rozwiązanie dla wszystkich poszczących osób.
Dorsz – kilka faktów
Dorsz zwany po grecku bakaliaros (μπακαλιάρος) lub wakalaos (βακαλάος) trafił do Grecji z Anglii. Jednak początkowo stanowił jedzenie Wikingów od około 800 roku. Portugalczycy nazywają go „górską rybą” i podobno potrafią przyrządzać na 400 sposobów.
W Grecji można dostać ryby świeże, mrożone lub solone tzw. παστός μπακαλιάρος. Oprócz klasycznego smażonego dorsza w cieście z sosem czosnkowym, mamy wiele potraw regionalnych. I tak na Peloponezie spożywa się dorsza z rodzynkami, na Krecie dorsza z ciecierzycą, na Cykladach spotkać można potrawę z kawałków dorsza zapiekanego ze skordalia ziemniaczaną w piecu (μπακαλιάρος μπραντάδα), a na Wyspach Jońskich popularna jest bakaliaropita, czyli placek z dorszem (μπακαλιαρόπιτα).
Wartości odżywcze dorsza
Dorsz jest rybą o białym i delikatnym, smacznym mięsie. Jest również łatwo strawny i polecany w diecie osób chorych. Dorsz posiada dużą zawartość witamin (A, B12, D) i składników mineralnych (selen, fosfor) oraz kwasy tłuszczowe Omega 3. Z wątroby dorsza pozyskuje się tran, podnoszący odporność organizmu. Mięso dorsza jest zasobne w białko.
Jak wybrać i przygotować dorsza?
Wybierając ryby, musimy zwrócić uwagę na ich jakość. Podobno najlepszy jest dorsz islandzki, a następnie norweski. Wybierając świeżą rybę, musimy zwrócić uwagę na jej oczy. Jeżeli są wilgotne i przejrzyste, znaczy to, że ryba jest świeża. Ryba w całości powinna być przechowywana w lodzie, w formie filetów, na lodzie.
W lodówkach supermarketów możemy znaleźć ryby zamrożone w całości i w formie filetów ze skórą i bez skóry. Skórę z filetów należy ściągać, gdy są jeszcze zamrożone.
Jeżeli wybieramy dorsza solonego, to przed dalszą obróbką musimy pozbyć się soli. Najlepiej dorsza włożyć do wody na 18 do 24 godzin. Wodę należy zmieniać co kilka godzin (co 3-4 godziny). Dopiero później dzielimy rybę na porcje i przygotowujemy.
Do ryby obowiązkowy sos
Oczywiście nie ma ryby bez sosu czosnkowego, zwanego skordalia (σκορδαλιά). Najważniejszym składnikiem sosu jest oliwa. Dopiero później jest czosnek oraz pozostałe składniki. Najczęściej jest to pieczywo, ziemniaki, orzechy lub migdały, a także inne warzywa. Starsze Greczynki uważają, że klasyczna skordalia to ta przygotowana na bazie ziemniaków. Osobiście spotkałam się z tradycyjną skordalia z jednej rodyjskiej wsi, która przygotowywana jest na bazie mąki. I taką przygotuję w tym roku, a co!
A dla chętnych przepis na smażonego dorsza z sosem skordalia
Smacznego!
Καλή όρεξη!
Więcej przepisów na autentyczne greckie dania znajdziecie na moim blogu Greckie smaki, a ciekawostek na stronie Wyspa Rodos.
Statystyki odwiedzin strony (dane Google Analytics)
Unikalni użytkownicy:
Wszystkie wyświetlenia strony:
